Berrian, 2008ko apirilean, Koldo Babaskuesek, Euskal Herriko Kontsumitzaileen Elkarteko lehendakaria, idatzi zuen iritzi artikulu honetan, azken 40-50 urteetan merkataritza sektorean egon diren aldaketak, eta horiek ekarri dituzten ondorioak aztertzen ditu.
Irakurri, eta ondoko galderak erantzun:
Nolako zen merkataritza 60-70 hamarkadeetan? Entzun diezu pertsona
nagusiei horrelakoak kontatzen?
Azken urteetan, zein da guztik hedaturik dagoen eredua?
Eredu berri honekin prezioak txikitu dira? Eskaintza zabalagoa eta
heterogeneoagoa da?
Babaskuesek esaten du sektorea irabazi gehienak finantza -fluxuei zor
zaizkiela. Azaltzen duena ulertzen duzu? holan bada, zeuk azaldu.
Zer esaten du kontsumoa eta asialdiari buruz? Ados zaude?
1960ko eta 1970eko hamarkadetan,banaketa jarduerak oso banatuta zeuden,behar guztiei erantzuten zienten, kalitatea, gertutasuna, harreman pertsonala eta lehia eskainiz.Ez dugu entzun gure gurasoei horrelakorik.
ResponderEliminarAzken urteetan, zein da guztik hedaturik dagoen eredua?Frantziako ereduak hedatu ziren garraio eta banaketa gastuak murrizteko.Orduan gastuak murrizten dira.
Eskaintza murriztearen ondorioz npresa-metaketa gertatzen da.
Bai ulertzen dut,ordainketak hornitzaileekin epe luzeak negoziatzen dute eta kontsumitzaileak erosteko momentua ordaindu behar dute,denbora horrekin dirua irabazten dute beste gauzetan inbertitzeko.
Inkestak esaten du jaiegunetan irekitzeko beharrik ez dagoela.
Gure ustez itxita egon beharko ziren,irekitzen badute denda txikiek ezin izango dutelako aurre egin eta hori txarra da ekonomia mailarentzat.
Aroa G. eta Ane G.
60ko eta 70eko hamarkadetan,banaketa jarduerak banatuta zegoen.
ResponderEliminarAzken urteetan guztiz hedaturik dagoen eredua Frantziakoa da , hori egin zen hedatu ziren garraio eta banaketa gastuak murriztek, eta horren ondorioz gastuak murrizten dira.
Eskaintza murriztearen denean enpresa-metaketa gertatzen da.
ordainketak hornitzaileekin epe luzeak negoziatzen dute eta kontsumitzaileak erosteko momentua ordaindu behar dute,denbora horrekin dirua irabazten dute beste gauzetan inbertitzeko.
Gure ustez itxita egon beharko ziren,irekitzen badute denda txikiek ezin izango dutelako aurre egin eta hori txarra da ekonomia mailarentzat.
Nolako zen merkataritza 60-70 hamarkadeetan?
ResponderEliminarHamarkada hauetan, merkataritza-banaketa oso zabalduta zegoen, hau da, herri-mailako enpresa txikietan batik bat, eta hauek haien mailako kontsumitzaile kooperatiba txikien beharrak asetzen zituzten, kalitatea, gertutasuna, harreman pertsonalagoa eta noski, lehia. Honek prezioen oreka egonkorra ahalbidetzen zuen, eta nahiko arrakastatsua zen.
Entzun diezu pertsona nagusiei horrelakoak kontatzen?
Prezio orekatuen jontua entzu diot noizbehinka nire amamari gehien bat... beti konparatzen ohi dago antzinako enpresa ereduek inposaturiko prezioak eta gaur egungo multinazionalek ezarritakoak.
Azken urteetan, zein da guztiz hedaturik dagoen eredua?
Elikagaien industria, autozerbitzuarena lehenengoz, supermerkatuarena ondoren, hotz-kateak geroago eta hauen hornidura eta banaketa aldaratu zutena. Hau da gehien bat, guztiok gogoko ditugun janari-askarra edo erraz prestatzekoa eskaitzen zigun industriak.
Eredu berri honekin prezioak txikitu dira?
Produktu ontziratuek marjina txikia dutenez sektore honetan, ordainketak hornitzaileek erabakitzen dutela esan dzakegu eta kontsumitzaileok hura ordaindu, beraz, prezioak ez dira murrizten, eskaria hazten ez den bitartean ez, behintzat.
Eskaintza zabalagoa eta heterogeneoagoa da?
Ez, "Eskaintza asko murriztu da", ondorioz, enpresa-metaketa gertatu da sektore osoan. Honen eraginez, denda asko itxi dituzte eta beste eredu bateko dendak ireki dituzte haien ordez: denda-kate handiak (Zara, Mango, Leroy Merlin, Aki, Saturn, Ikea, If, Decathlon, Forum Sport)hala nola.
Babaskuesek esaten du sektorea irabazi gehienak finantza -fluxuei zor
zaizkiela. Azaltzen duena ulertzen duzu? holan bada, zeuk azaldu.
Finantza-fluxua, hornitzaileek prezioak adostu eta erosleok edo kontsumitzaileok hauek ordainduz, lehen adostutako ordainketak epe ertain edo luzekoak direnez, irabaziak lortzen dituzte, urtarrilean jasotako salgaiak ordaintzeko garaia iristen denerako, otsaileko eta martxoko guztiak txikizka salduta eta kobratuta dauzka kateak, eta hiru hilabeteko cash-a pilatzen du, horrela, hornitzaileari ordaindu aurretik.
Zer esaten du kontsumoa eta asialdiari buruz? Ados zaude?
Gizartea saltoki handi bat bihurtzen ari dela dio eta herritarrok kontsumitzaile hutsak garela orain. Gure bidea aukeratu behar dugula, gure bizitza saltoki handien inguruan egituratu nahi badugun, ondo pasatzeko edo dibertitzeko aukera bakarra kontsumitzea izanik.
Nire ustez egi hutsa da, eta mingarria nahi ala ez. Gutxienez "gure" ohiturak ez dira hainbeste aldatu eta adibidez, oraindik ixten ditugu denda jaiegunetan. Espero dugu ala jarraitzea, betirako ez bada ere, denbora luzez.
-Nolako zen merkataritza 60-70 hamarkadeetan?
ResponderEliminarMerkataritza sektoreak asko aldatu da 60ko hamarkadatik gauer egun arte. Garaian, sektore barruan zeuden jarduera ezberdinak oso ezberdidunta eta bananduta zeuden, hau da, enpresa txiki eta ertain asko zeuden, bakoitza jarduera espezifiko bat edo batzuetan lan egiten. Betiko merkatuak eta kontsumitzaile-koperatiba txikiak ere bazeuden.
-Entzun diezu pertsona
nagusiei horrelakoak kontatzen?
Ez asko. Baztuetan esaten prezioen ezberdintasuna Eorskiko supermerkatuetan eta denda txikiagoen artean. Askotan, denda txiki horiek itxi egiten dituzte bezero faltagatik, ezin dute konpetitu prezio esberdintasunekin.
-Azken urteetan, zein da guztik hedaturik dagoen eredua? Eredu berri honekin prezioak txikitu dira? Eskaintza zabalagoa eta
heterogeneoagoa da?
Gauer egungo merkataritza enpresa handiak ohituta daude Frantziako ereduak erabiltzen. Eredu honen bidez, garraio-gastuak murrizten dira, horrela, produktu finala merkeago da. Eta merkataritza guneak erosten dute: denda txikiak ixten eta bere denda propioak jartzen, merkataritza gune horren kontrola izateko. Horren ondorioz, eskaintza gutxitzen da, eta behartzen du kontsumitzaileei bertan erostera.
Babaskuesek esaten du sektorea irabazi gehienak finantza -fluxuei zor zaizkiela. Azaltzen duena ulertzen duzu? holan bada, zeuk azaldu.
N.S./N.C.
Zer esaten du kontsumoa eta asialdiari buruz? Ados zaude?
Autorea konparazio bat egiten du: gauer eguneko hipermerkatuak Erdi Aroko merkatuekin. Biak jendea biltzen diren lekuak dira, marka eta enpresa ezberdinen produktuak batuta. Gure kontsumo aukera asko murrizten da bertan, zeren eta hipermerkatuaren jabea erabakitzen du zien enpresa agertzen den bere dendetan eta zeintzuk ez, interes ekonomikoak bultzatuta, noski.
Ados nago autorearekin. Merkataritza gune erraldoi horiek zuzenki erasotzen diete dendari txikiei. Denek bide berberatik joaten bagara, azkenean enpresak monopolia eratuko ahalko zuen eta nahi dituen baldintzak jarriko zuen, kalte eginez kontsumitzaile arrunteei.